Gratulacje dla nagrodzonych w kategorii prac magisterskich w I edycji konkursu European Regional Science Association – Polish Section

Tematyka pracy dyplomowej opiera się na historii rozwoju przemysłu miast Górnego Ślaska. Kopalnie i Huty ukształtowały charakter społeczności kreując tożsamość i kulturę miast przemysłowych. Przemiany, które zachodzą w 21 wieku powoli zmieniają świat przemysłu, który znamy. 

Nadchodzi nieubłagany i wyczekiwany koniec przemysłu wydobywczego w formie w jakiej znamy go do setek lat, zmiany w energetyce są niezbędne w celu przeciwdziałania zmianom klimatu i niezwykle ważne jest by jak najszybciej te zmiany móc wdrażać. Jednak jak zawsze jest też druga strona – pracownicy kopalń, którzy tracą pracę i ich główne źródło utrzymania. W dużej mierze są to osoby bez wyższego wykształcenia, które pozwoliłoby im szybko znaleźć nową pracę, ale jest to też specyficzna grupa społeczna, bardzo silnie związana ze swoim zawodem. Właśnie to nakierowało mnie na proponowane w tej pracy rozwiązania rewitalizacyjne dla Szybu Pułaski Kopalni Wieczorek. Moim celem było zaprezentowanie możliwego modelu przekształcenia tego terenu w zgodzie z projektowaniem prośrodowiskowym i holistycznym spojrzeniem na uwarunkowania tej branży. Przekształcenie tego terenu po prostu na obiekt kulturalny czy utworzenie nowego Centrum Lokalnego, nie rozwiązałoby problemu bezrobocia oraz nie wpływałoby szczególnie na zanieczyszczenie środowiska. Projekt budowy nowej fabryki związanej z branżą nowych technologii zapewniłby sporo nowych miejsc pracy, jednak nie byłaby to praca dla obecnych mieszkańców okolicznych osiedli, i nie rozwiązałoby to problemu pogarszającej się sytuacji społeczno-gospodarczej. Dlatego, po analizie przykładów rewitalizacji z Polski i Europy postawiłam sobie główne cele konieczne do realizacji w programie rewitalizacji, a w nich między innymi: 

·         utworzenie nowych miejsc pracy

·         przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom społecznym, w tym marginalizacji i wykluczeniu społecznemu

·         rekultywacja zanieczyszczonych terenów przemysłowych

·         poprawa jakości środowiska

·         ochrona obiektów o wartości architektonicznej i znaczeniu historycznym

Wszystkie te założenia ma realizować kompleksowy program funkcjonalny dla Górniczego Eco Hubu, na jego terenie znajdują się przestrzenie publiczne, tereny zieleni, muzeum Techniki Przemysłu, Centrum Edukacji Ekologicznej, budynki upraw warzyw, owoców i ziół, restauracje, ekotarg, ale przede wszystkim również nowy zakład przemysłowy, którego celem jest produkcja biopaliw z alg, a w którym zatrudnienie znajda byli górnicy. 

W projektowanym Górniczym EcoHubie odwiedzający na własne oczy mogą zobaczyć jakie szkody zostały wyrządzone środowisku przez przemysł wydobywczy i energetyczny, mogą poznać zagadnienia rekultywacji i poznać rolę roślin w procesach przywracania stanu środowiska to stanu nie zagrażającego życiu, moga zapoznać się z nową technologią wytwarzania energii z alg hodowanych w fotobioreaktorach w dawnych chodnikach górniczych. Centrum Edukacji ekologicznej zapewni przestrzeń do prowadzenia badań na temat alternatywnych źródeł pozyskiwania energii oraz na temat rekultywacji obszarów poprzemysłowych.

Proponowany program rewitalizacji, może być zaczątkiem do rozmyślań nad modelowym systemem przekształceń terenów poprzemysłowych.