Pracownia Karola Żurawskiego wygrała konkurs na Aulę Miejską w Rzeszowie!

Skrócony opis projektu:

Budynek zlokalizowany jest zaraz przy zabytkowym Ratuszu i Rynku Starego Miasta. Jest przedłużeniem przestrzeni publicznej rynku. Myśląc o środowisku chcemy by wybudowany był w jak największym stopniu z cegły rozbiórkowej. Nawiązując do charakterystycznej kolorystyki otoczenia szlachetny tynk pokrywający ściany ma być barwiony w masie miałem ceglanym.

Pełny opis projektu:

UZUPEŁNIENIE RYNKU

Budynek Auli Miejskiej będzie stanowił ostateczne domknięcie zabudowy przy placu rynkowym, którego historia sięga jeszcze czasów średniowiecznych. Projektowana działka wchodzi w skład kwartału przy Rynku i ulicy Króla Kazimierza. Charakterystycznym elementem dla struktury przestrzennej kwartału jest podział na zwarty blok zabudowy pierzei Rynku od północy oraz działki z ogrodami i drobniejszą zabudową od południa. Zależy nam, aby architektura uzupełniająca historyczną zabudowę szanowała specyfikę miejsca. Z tego względu bryła Auli Miejskiej posiada niższy taras od strony południowej, a główna kubatura domu wpisuje się z zwarty blok kamienic stojących przy Rynku. Wyższa część jest przykryta dachem spadowym tak jak wszystkie sąsiadujące kamienice w pierzei rynku. Taki porządek widać również na archiwalnych zdjęciach zabudowy istniejącej w miejscu planowanej Auli Miejskiej.

Nowa architektura przy Rynku powinna stanowić świadectwo współczesnych czasów, jednocześnie wpisując się w otaczający kontekst historycznych kamienic. Zależy nam by architektura, która znajdzie się w tak wartościowym otoczeniu, była szlachetna i powściągliwa w wyrazie, posługując się we współczesny sposób, językiem otaczającej architektury. Forma Auli Miejskiej została zaprojektowana jako prosta, elementarna forma, nawiązująca strukturą przestrzenną do ściennego układu fasad przy Rynku. Dom posługuje się pragmatycznymi i ponadczasowymi elementami architektonicznymi, tworząc klasyczny rytm pionowych otwarć w tynkowanej ścianie, tożsamy dla języka formalnego sąsiednich kamienic. Mimo, że budynek jest szeroko otwarty na zewnątrz dużymi przeszkleniami, to dzięki głębokim murom, nowoczesność tego rozwiązania nie zaburza historycznego porządku miejsca. Nie chcemy, by nowy budynek auli stanowił krzykliwy obiekt, konkurujący z sąsiadującym Ratuszem czy historycznymi kamienicami. Chcielibyśmy, aby nowy obiekt stanowił harmonijne domknięcie kwartału, gdzie współczesna i historyczna zabudowa może tworzyć jeden, wyrazisty obraz.

UKŁAD FUNKCJONALNY

Aula Miejska stanowi obiekt służący mieszkańcom miasta, poszerzając ofertę kulturalną Rynku. Cały wielofunkcyjny parter jest przedłużeniem otaczającej wartościowej przestrzeni publicznej. Podkreśleniem tego jest kontynuacja we wnętrzu na posadzce płyt czerwonego kamienia ułożonego w obejściu Rynku. Parter zapewnia też podcieniowy chodnik dla przechodniów oraz zadaszony taras kawiarni, otwierający się widokowo na zielony skwer i południowe słońce.

Aula posiada czytelny podział funkcjonalny, gdzie parter stanowi otwarte, wysokie foyer, stanowiące zwornik między salą wielofunkcyjną, a salą wystawową. Całość łączy szeroka, podłużna klatka schodowa. Główna przestrzeń wystaw, umieszczona została na kondygnacji podziemnej, natomiast może być rozszerzana o część foyer na parterze, stanowiąc atraktor dla przechodniów. Foyer stanowi elastyczną, otwartą przestrzeń, umożliwiając wydzielanie sali konferencyjnej, strefy kawiarnianej, miejsca wystaw czasowych, mobilnych szatni pod większe wydarzenia.

Po wyjściu na piętro użytkownicy trafiają do foyer sali wielofunkcyjnej, będącym również oranżerią, otwierającą się na południowy, słoneczny taras zewnętrzny. Daje to możliwość rozszerzenia aktywności w sali o przestrzeń zarówno foyer na piętrze, jak i tarasu. W posadzce sali wielofunkcyjnej zastosowany został system modułowych podestów, które dają możliwość regulacji wysokości. System ten pozwala zmieniać lokalizację, wielkość i wysokość zarówno widowni jak i sceny. Pozwala to wprowadzać zmienną aranżację sali, umożliwiając wykorzystanie jej np. jako sali konferencyjnej, koncertowej, teatralnej, wykładowej lub bankietowej. Taras może być zagospodarowany jako przestrzeń wystaw, plenerowych zajęć lub wykładów, w relacji widokowej z południową zielenią wysoką.

Wysokość przestrzeni w budynku została zróżnicowana ze względu na funkcje, wszystkie pomieszczenia przeznaczone dla zwiedzających posiadają dużą, podwójną wysokość, natomiast przestrzenie obsługujące, zawierające się w centralnym trzonie są niższe.

STRUKTURA DOMU I MATERIALNOŚĆ

Chcielibyśmy, żeby projektowany budynek stanowił świadectwo współczesnych czasów, nie tylko w formie i języku przestrzennym, ale również w podejściu do odpowiedzialnego środowiskowo budowania. Chcemy by tak istotny budynek publiczny w mieście stał się ważnym i wyraźnie słyszanym

głosem proekologicznym w debacie o przyszłości budowania. Chcemy zminimalizować ilość betonu przy wznoszeniu budynku i w związku z tym jego ślad węglowy. Chcemy wykorzystać szeroko dostępne na rynku wtórnym cegły rozbiórkowe. Po przebadaniu ich właściwości nośnych chcemy jak najszerzej zastosować je w budynku do murowania ścian i budowy kolebkowych stropów – unikając wylewania setek metrów sześciennych betonu. Cegły stanowią dobrą masę akumulacyjną i wpływając pozytywnie na termikę budynku. Kolebkowe stropy budynku Auli mogą przywodzić na myśl charakterystyczne rzeszowskie piwnice.
Sufity oraz ściany, zewnętrzne i wewnętrzne budynku pokryte zostały szlachetnym, grubowarstwowym tynkiem intensywnie barwionym miałem ceglanym, dzięki któremu wpisuje się w tonację kolorystyczną rzeszowskiego Rynku i w subtelny sposób zdradza ekologiczny materiał, z którego budynek jest zbudowany. Jednocześnie budynek jest obiektem wyrazistym, jednorodnym, monobarwnym – zarówno na zewnątrz jak i wewnątrz - obiektem, o barwie tożsamej dla otoczenia. Spadzisty dach, o drewnianej więźbie, pokryty zostanie dachówką ceramiczną, aby wpisać się kolorystycznie i materiałowo w kontekst otoczenia. Barierki portfenetrów budynku zostały zaprojektowane jako elementy żeliwne, kute, nawiązując do otaczającej, na Rynku, metaloplastyki balkonów i szyldów.

Istniejące obecnie miejsca postojowe przy ul. Juliusza Słowackiego zastąpione zostały bujnym ogrodem deszczowym od zachodu, przy elewacji budynku. Zieleń nawadniana będzie deszczówką z dachu Auli. Ogród będzie służyć retencji wody opadowej. Główny chodnik wchłonięty zostanie w przestrzeń budynku, dając możliwość przechodniom przejście do Rynku w zadaszonym podcieniu.

Struktura domu składa się z centralnego trzonu, zlokalizowanego przy wschodniej ścianie budynku (od strony sąsiadującej kamienicy), który zawiera wszystkie funkcje obsługujące budynek Auli. W trzonie zlokalizowane zostały windy: osobowa oraz obsługowa, komunikacja pionowa: zarówno szeroka, jednobiegowa klatka dla gości budynku, jak i techniczne klatki schodowe dla pracowników. Trzon zawiera również zespoły sanitariatów, pomieszczenia wspomagające, takie jak magazyny oraz zaplecza sal, jak i pomieszczenia biurowe pracowników budynku Auli. Strukturę budynku uzupełniają masywne, rytmiczne fragmenty ścian, które kadrują zwiedzającym widoki na otaczające Stare Miasto.

Przeszklenia budynku ustawione są w charakterystyczny parawanowy sposób. Dzięki takiemu ustawieniu wnętrze, zarówno sali wielofunkcyjnej jak i foyer na parterze, ma szansę uzyskać lepszą akustykę: harmonijkowe rozbicie płaszczyzny szyby pomaga lepiej rozprowadzać dźwięk rozchodzący się we wnętrzu.

ROZWIĄZANIA KONSTRUKCYJNE

Celem projektowym było zminimalizowanie ilości użytego betonu oraz stali do minimum. Struktura budynku podzielona została na dwa główne elementy przestrzenne: centralny, masywny trzon oraz obwodowe ściany, z rytmicznym, regularnym podziałem. Stropy zaprojektowane zostały jako ceglane, w konstrukcji kolebkowej. Wysokość kolebki została zróżnicowana, zależnie od przenoszonych obciążeń. Masywne ściany zewnętrzne wykonane zostały w technologii trójwarstwowej, z samonośną warstwą zewnętrzną. Wszystkie ściany w maksymalnym stopniu wykorzystują cegłę rozbiórkową. Pokryte są grubowarstwowym tynkiem. Dla potrzeb opracowania koncepcyjnego przyjęto, że posadowienie będzie zrealizowane poprzez żelbetową płytę fundamentową oraz w miarę możliwości ceglane ściany piwnicy, z dopuszczeniem żelbetu tam gdzie okaże się to konstrukcyjnie konieczne. Dach spadzisty zaprojektowany został jako klasyczna, drewniana więźba dachowa.

ROZWIĄZANIA INSTALACYJNE, TECHNICZNE, TECHNOLOGICZNE

Zastosowanie masywnych, grubych ścian oraz stropów kolebkowych umożliwia prowadzenie w nich instalacji technicznych. Trzon centralny, ulokowany przy wschodniej ścianie budynku pozwala na rozprowadzanie instalacji po piętrach i obsługę obiektu. Zakłada się zastosowanie wentylacji mechanicznej z rekuperacją, pełniącej funkcję doprowadzania powietrza higienicznego. Centralę projektuje się w wykonaniu wewnętrznym, na poddaszu. Dla obniżenia kosztów ogrzewani i zwiększenia ekologiczności funkcjonowania budynku zamawiający może rozważyć instalację gruntowych pomp ciepła wspomaganych fotowoltaiką umieszczoną na dachu.

Budynek ogrzewany będzie niskotemperaturowym ogrzewaniem podłogowym, posadzka z czerwonych płyt kamiennym stanowi dobrą masę kumulującą ciepło.

ZAGOSPODAROWANIE TERENU

Główne wejście do budynku Auli zaprojektowane zostało z podcienia, od strony Rynku i Ratusza. Obecność podcienia w obwodzie parteru zapewnia możliwość swobodnego otwierania parteru za zewnątrz oraz przenikanie wnętrza budynku z otoczeniem. Dom umożliwia przejście od strony ulicy Króla

Kazimierza, niwelując różnicę poziomów między Rynkiem, za pomocą zadaszonych schodów, zlokalizowanych w południowo-zachodnim narożniku budynku. Parter Auli umieszczony został na poziomie rynku. Budynek ma za zadanie pełnić rolę atraktora dla lokalnych przechodniów, którzy przechodząc przez podcień będą mogli obserwować aktywności dziejące się wewnątrz budynku.

Foyer parteru stanowi przedłużenie przestrzeni Rynku, co podkreślone zostało poprzez zastosowanie tej samej posadzki: płyt kamiennych, w kolorze czerwonym o nieregularnym, prostokątnym układzie. Posadzka chodnika przy ulicy Króla Kazimierza zaprojektowana została z szarej kostki brukowej, aby płynnie połączyć się z istniejącym zagospodarowaniem ulicy. Na zachodniej elewacji, blisko południowego narożnika umiejscowione zostało okno, jedyne na poziomie chodnika, pozwalające przechodniom na spojrzenie w przestrzeń wystawową, zachęcając do odwiedzenia aktualnej wystawy. Przy zachodniej granicy opracowania zaprojektowany został chodnik, z szarej kostki brukowej, biegnący przy ogrodzie deszczowym. Ogród stanowi gęste, bujne nasadzenia zieleni, niskiej oraz wysokiej, wraz z istniejącymi drzewami, które przedłużają pas zieleni z południa w stronę rynku. Na elewacji zachodniej, w pasie poniżej parteru umiejscowione zostały wypusty wody opadowej, zarówno z dachu jak i parapetów, które naturalnie nawadniałyby deszczowy ogród.

WPŁYW NA ŚRODOWISKO, ROZWIĄZANIA W KONTEKŚCIE OPTYMALIZACJI INWESTYCJI I UTRZYMANIA INWESTYCJI

Budynek Auli zaprojektowany został, tak aby za pomocą architektonicznych środków minimalizować zużywaną przez obiekt energię. Masywne, ciężkie ściany kumulują ciepło oraz chłód, redukując koszty ogrzewania i chłodzenia budynku. Obwodowy podcień w parterze, zacienia okna przed letnimi promieniami słońca, minimalizując przegrzewanie obiektu w ciepłe dni. Znajdujący się od zachodu ogród deszczowy z zielenią wysoką pozwala wykorzystać biernie sąsiedztwo drzew liściastych, cieniujących okna w miesiącach ciepłych i pozwalających na ogrzewanie promieniami słońca budynku w miesiącach zimowych. Pod częścią dachu spadzistego znajduje się wentylatornia. Reszta stanowi dodatkowy, nieogrzewaną przestrzeń, będącą buforem zapobiegającym przegrzewaniu. Na dachu, od strony południowej oraz zachodniej proponowane jest umieszczenie, w regularnym układzie, instalacji paneli fotowoltaicznych.