Rodzina Nowickich na Wydziale Architektury PW
W ubiegły czwartek, 3 kwietnia mieliśmy zaszczyt gościć wyjątkowych gości – Petera Nowickiego, syna Macieja Nowickiego i Stanisławy Nowickiej (z domu Sandeckiej), wraz z jego żoną Nicole i córką Eleanor – wnuczką tej wybitnej pary architektów. Ich wizyta miała szczególny wymiar symboliczny – właśnie tutaj, na naszym Wydziale, Maciej i Stanisława poznali się i wspólnie rozpoczęli swoją drogę twórczą.
Już jako studenci Maciej i Stanisława wyróżniali się talentem – zaprojektowali plakat na Bal Młodej Architektury WAPW w 1934 roku i prowadzili wspólną pracownię graficzną „Nowicki–Sandecka”. Ich wczesna twórczość była prezentowana na Wystawie Światowej w Paryżu, a krótki staż w pracowni Le Corbusiera otworzył im drzwi do międzynarodowej kariery. Wspólnie startowali w konkursach, projektowali m.in. meczet w Warszawie czy uzdrowisko w Druskiennikach, a ich pierwszy zrealizowany projekt – Dom Turysty w Augustowie – nawiązywał do organicznej linii Alvara Aalto.
Okres drugiej wojny światowej nie przerwał ich działalności. Nowiccy tworzyli projekty, które miały tchnąć życie w okupowaną Warszawę i okoliczne miejscowości. Maciej objął po śmierci swojego mentora, prof. Rudolfa Świerczyńskiego, katedrę na działającym w podziemiu Wydziale Architektury PW. Równocześnie pełnił służbę wojskową – najpierw w artylerii przeciwlotniczej, potem jako oficer łącznikowy Armii Krajowej.
W połowie lat 40. Nowiccy wyemigrowali do Stanów Zjednoczonych, gdzie na polecenie MSZ Maciej objął funkcję attaché kulturalnego polskiej placówki dyplomatycznej, a później został zaproszony do pracy nad projektem siedziby ONZ w Nowym Jorku – w zespole z m.in. Oscarem Niemeyerem i Le Corbusierem. Później zaprojektował także m.in. nowatorską halę Dorton Arena w Raleigh w Północnej Karolinie (dokończoną przez Stanisławę), a także plan miasta Czandigarh w Indiach (ostatecznie zrealizowano koncepcję Le Corbusiera). Niestety nie dożył realizacji swoich projektów - zginął w katastrofie lotniczej w 1950.
Stanisława kontynuowała karierę za oceanem, zostając w 1963 roku pierwszą kobietą w USA z tytułem profesorskim w dziedzinie architektury. Wykładała na Uniwersytecie Pensylwanii, Uniwersytecie Stanowym Północnej Karoliny i Uniwersytecie Południowej Kalifornii. Jej wkład w edukację i architekturę został doceniony m.in. przez American Institute of Architects oraz uhonorowany Medalem Gloria Artis. Zmarła w 2018 roku w wieku 106 lat.
Po symbolicznej wizycie na naszym Wydziale rodzina Nowickich uczestniczyła w wernisażu wystawy „Humanistyczny modernizm. Maciej i Stanisława Nowiccy”, zorganizowanej przez Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki.
Wszystkich zaintersowanych fascynującą historią Nowickich zapraszamy do odwiedzenia wystawy, która dostępna będzie do 13 lipca 2025 w ZODIAKu Warszawskim Pawilonie Architektury.
Fotografie:
Krzysztof Koszewski, dziekan WAPW
Na zdjęciach także:
Karolina Tulkowska-Słyk
Joanna Pętkowska-Hankel
Krzysztof Jaraczewski
|
|
|
|
|
|
|
|
Plakat „Balu Młodej Architektury”, proj. Stanisława Sandecka-Nowicka, Maciej Nowicki, druk. Władysław Główczewski, 1934 (Muzeum Narodowe w Warszawie, dzięki uprzejmości Petera Nowickiego)
