Anna Tofiluk

Walter Gropius i prefabrykacja – w poszukiwaniu dostępnej architektury mieszkaniowej
Walter Gropius and prefabrication – in search of affordable housing architecture

DOI: 10.17388/WUT.2025.0013.ARCH

Q_3-2021_A1-Tofiluk (pdf, 5,32 MB)

Streszczenie:

Walter Gropius już w 1919 roku, w Manifeście, określającym idee i kierunki rozwoju Bauhausu, kładł szczególny nacisk na renesans rzemiosła. Jednocześnie powszechnie znane są jego podglądy na standaryzację i prefabrykację, których również był entuzjastą. Te z pozoru dwa sprzeczne pomysły na kształtowanie architektury znalazły swoje odzwierciedlenie w „stylu Bauhausu” (jakkolwiek sam Gropius od tego terminu się odżegnywał). Artykuł podejmuje próbę analizy współistnienia bauhausowskiej idei powrotu do rzemiosła oraz prefabrykacji zwłaszcza w kontekście współczesnych potrzeb użytkowników i rozwoju technologii budowlanej.  Dziś, podobnie jak 100 lat temu zapotrzebowanie na dostępne budownictwo mieszkaniowe kieruje zainteresowanie decydentów oraz coraz częściej także projektantów w stronę rozwiązań prefabrykowanych. W Polsce prefabrykacja wciąż kojarzy się nie najlepiej. Po latach masowej produkcji budynków w „fabrykach domów” i późniejszej negacji rozwiązań prefabrykowanych i ustandaryzowanych, wciąż podchodzimy do nich nieufnie. Jednocześnie sytuacja na rynku mieszkaniowym związana z kosztami wznoszenia obiektów wymaga rozwiązań, wśród których prefabrykacja jest być może tylko jednym z możliwych, ale na pewno wartym rozważenia. W tym kontekście uzasadnione wydaje się prześledzenie poglądów, założeń i idei przedstawianych przez twórcę Bauhausu, które związane są z technologią budowlaną. Warto zadać sobie pytanie, jaką lekcję możemy dziś odebrać od Waltera Gropiusa i jego współpracowników, tak aby kształtowana przez nas architektura była dobra i również dostępna.

Słowa kluczowe:

Bauhaus, Walter Gropius; prefabrykacja; architektura prefabrykowana, architektura modularna

 

Summary:

Walter Gropius placed special emphasis on the renaissance of craftsmanship already in 1919, when defining the ideas and directions of development of the Bauhaus in his “Manifesto”. At the same time, his views on standardization and prefabrication, of which he was also an enthusiast, are widely known. These seemingly contradictory ideas for shaping architecture were reflected in the “Bauhaus style” (although Gropius himself renounced this term). The article attempts to analyze the coexistence of the Bauhaus idea of returning to craftsmanship and prefabrication, especially in the context of contemporary user needs and the development of construction technology. Today, as 100 years ago, the demand for affordable housing is directing the interest of decision-makers and, increasingly, designers towards prefabricated solutions. In Poland, the idea of prefabrication still evokes bad connotations. After years of mass production of buildings in “house factories” and the subsequent negation of prefabricated and standardized solutions, we are still wary of it. At the same time, the situation on the housing market related to the costs of building objects requires solutions among which prefabrication is just one of the possibilities, but certainly worth considering. In this context, it seems reasonable to trace the views, assumptions and ideas presented by the founder of the Bauhaus, which are related to construction technology. It is worth asking what lesson we can learn today from Walter Gropius and his colleagues, so that the architecture we create is good and also affordable.

Keywords:

Bauhaus, Walter Gropius, prefabrication, prefabricated architecture, modular architecture