Tomasz Dziubecki
Między Dreznem i Paryżem – kilka uwag o stołecznej rezydencji Józefa Wandalina Mniszcha na marginesie książki Aliny Barczyk Rezydencje Mniszchów w czasach saskich. Historia i treści ideowe architektury
Between Dresden and Paris - some remarks on the capital residence of Józef Wandalin Mniszech on the margins of Alina Barczyk’s book Rezydencje Mniszchów w czasach saskich. History and ideological content of architecture
Streszczenie:
Artykuł uzupełnia obecne w literaturze analizy warszawskiego pałacu Mniszchów o kontekst nie tylko architektury francuskiej – gdzie pojawił się m.in. dach mansardowy - ale jednocześnie wskazuje na znaczenie pałaców osiemnastowiecznych w Polsce jako istotnego punktu odniesienia twórców saksońskich. Warszawska rezydencja Mniszcha wprowadzała w stolicy dyspozycje wnętrz i konstrukcje dachów mansardowych, tworząc wyjątkową przestrzeń ceremonialną, która miała charakter manifestacji politycznej, wiążącej marszałka wielkiego koronnego z dworem Wettynów. Analizy porównawcze pałaców francuskich czy rezydencji magnackich w Rzeczpospolitej pozwalają jednak zauważyć różnorodność inspiracji kształtujących warszawskie środowisko architektów i fundatorów, oparte na rozwiązaniach funkcjonujących w Rzeczpospolitej.
Słowa kluczowe:
architektura rezydencjonalna XVIII w. Warszawa, Burkhard Christopher Münich, Józef Wandalin Mniszech
Summary:
The article supplements the analyses of the Mniszechs’ palace in Warsaw present in the literature with the context not only of French architecture - where, among other things, the mansard roof appeared - but at the same time points to the importance of 18th-century palaces in Poland as an important point of reference for Saxon artists. The Mniszech residence in Warsaw introduced interior dispositions and mansard roof constructions to the capital, creating a unique ceremonial space that had the character of a political manifestation, binding the Grand Marshal of the Crown to the Wettin court. However, comparative analyses of French palaces or magnate residences in the Commonwealth reveal a diversity of inspirations shaping Warsaw’s architectural and foundation community, based on solutions operating in the Commonwealth.
Keywords:
18th century residential architecture. Warsaw, Burkhard Christopher Münich, Józef Wandalin Mniszech