Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk
Assessment of Prewar Modernism: Casus School of Journalism in Warsaw
Waloryzacja przedwojennego modernizmu. Casus Wyższej Szkoły Dziennikarskiej w Warszawie
Studies 2024, vol. 7, pp. 292 - 305
doi:10.17388/WUT.2024.0009.ARCH
received: June 4, 2024
accepted: July 4, 2024
This article is distributed under the terms of the Creative Commons BY-NC-ND 4.0. license.
full article:
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
SUMMARY:
The School of Journalism building at No. 44 Rozbrat Street in Warsaw was designed by Stefan Tomorowicz and built over a single construction season in 1936. Damaged during wartime hostilities the building was quickly rebuilt and transferred to the PZPR Polish United Workers Party authorities as a training center and also expanded to include a wing in line with a design that is Socialist Realism in form developed by the “Tigers”—Wacław Kłyszewski, Jerzy Mokrzyński, and Eugeniusz Wierzbicki—in 1950, expanded again in 1973 to include a high–rise hotel designed by Adam Kowalewski. The office complex, including the prewar building, was demolished in 2023. The article presents certain reflections in this matter that weighed in on the decision not to encompass the building with heritage protection, which made it possible to destroy it.
KEY WORDS:
Modern architecture, School of Journalism, Social Realism architecture, seat of the PZPR Polish United Workers Party, Powiśle district, heritage protection, heritage preservation, unwanted heritage
STRESZCZENIE:
Gmach Wyższej Szkoły Dziennikarskiej przy ul. Rozbrat 44a w Warszawie, zaprojektowany został przez Stefana Tomorowicza i zbudowany w ciągu jednego sezonu budowlanego w 1936 r. Uszkodzony w czasie działań wojennych gmach został rychle odbudowany, przekazany władzom PZPR na ośrodek szkoleniowy i rozbudowany o skrzydło w formach socrealizmu wg projektu „Tygrysów”, czyli architektów Wacława Kłyszewskiego, Jerzego Mokrzyńskiego i Eugeniusza Wierzbickiego w 1950 r. oraz uzupełniony w l. 1973 –1974 o wieżowiec hotelu wg projektu Adama Kowalewskiego. Zespół biurowy, w tym przedwojenny gmach, został rozebrany w sierpniu 2023 r. W artykule poddano refleksji kwestie, które zaważyły na decyzji o nieobjęciu budynku ochroną konserwatorską, co umożliwiło jego zniszczenie.
SŁOWA KLUCZOWE:
architektura modernistyczna, Wyższa Szkoła Dziennikarska, architektura socrealistyczna, siedziba Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Powiśle, ochrona zabytków, konserwacja zabytków, niechciane dziedzictwo
